10 handige concepten die jou helpen om betere beslissingen te maken

Jef De Busser
3 min readMay 9, 2023

--

De digitale wereld overspoelt ons met informatie vanuit verschillende bronnen, waardoor het steeds lastiger wordt om feiten van fictie te onderscheiden.

Daarom is het belangrijk om bewust te zijn van de verschillende vooroordelen en denkfouten die ons oordeel kunnen vertroebelen en ons op het verkeerde pad kunnen brengen.

We vatten 10 handige concepten samen die je helpen om door de bomen het bos en het juiste pad te zien.

1. Cunningham’s Law

Heb je ooit op internet naar een antwoord gezocht, maar de juiste vraag niet kunnen vinden? Volgens Cunningham’s Law is de beste manier om het juiste antwoord te vinden niet door de juiste vraag te stellen, maar door een verkeerd antwoord te posten. Zo trek je de aandacht van mensen die je willen corrigeren en ontvang je alsnog het juiste antwoord.

Zeer handig op Twitter waar nogal eens betweters durven te zitten ;-)

2. Het Lindy Effect

Het Lindy Effect stelt dat de levensduur van vergankelijke dingen, zoals voedsel, afneemt naarmate ze ouder worden, terwijl de levensduur van niet-vergankelijke dingen, zoals ideeën, juist toeneemt naarmate ze ouder worden. Ideeën die al lange tijd hebben bestaan, hebben een grotere kans om ook in de toekomst nog te bestaan.

Om het met de woorden van Ivan Pavlov (ja, die hondenliefhebber) te zeggen: “If you want new ideas, read old books. If you want old ideas, read new books.”

3. Het Streisand Effect

Wist je dat een poging om een idee te onderdrukken er paradoxalerwijs toe kan leiden dat het juist populairder wordt? Dit wordt het Streisand Effect genoemd. Verboden boeken en muziekalbums worden vaak populairder juist omdat ze verboden zijn.

De naam verwijst naar de actrice Barbra Streisand, die in 2003 middels een rechtszaak probeerde een luchtfoto van haar huis in Malibu van een website verwijderd te krijgen, omdat deze foto haar privacy zou schenden. Toen het proces in het nieuws kwam, samen met de URL van de foto, wist iedereen het huis van Streisand te vinden.

4. Confirmation bias

We hebben allemaal de neiging om informatie te zoeken die onze overtuigingen bevestigt, terwijl we informatie die deze tegenspreekt negeren. Het is belangrijk om ons bewust te zijn van deze bias en actief op zoek te gaan naar informatie die onze overtuigingen uitdaagt om te zorgen dat we geïnformeerde beslissingen nemen.

5. Luxury Beliefs

Er bestaan overtuigingen die status verlenen aan de bovenklasse, terwijl ze kosten opleggen aan de onderklasse. Bijvoorbeeld elites die pleiten voor afschaffing van de politie, terwijl ze zelf in privé-bewaakte gemeenschappen leven en achterlaten dat arme buurten de gevolgen dragen.

Bijvoorbeeld:

6. Brandolini’s Law

Wist je dat het veel meer moeite kost om misinformatie te ontzenuwen dan om deze te creëren? Brandolini’s Law, ook wel het bullshit asymmetry principle genoemd, omschrijft dat waarom misinformatie zo wijdverspreid is op het internet.

7. Cultureel parasitisme

De ideeën en overtuigingen die het meest wijdverspreid zijn in de samenleving, zijn niet noodzakelijkerwijs de ideeën die het meest waarschijnlijk waar zijn. Ideeëen die gemakkelijk overdraagbaar zijn, zijn vaak het meest gekend. Nepnieuws is een voorbeeld van een idee dat snel verspreidt, ondanks dat het onjuist is.

8. Incentive bias

Sterke prikkels kunnen ervoor zorgen dat mensen overtuigingen aannemen die onjuist of fout zijn. Upton Sinclair zei ooit: “Het is moeilijk om iemand iets te laten begrijpen als zijn salaris afhankelijk is van het niet begrijpen ervan.”

9. Reciprocity bias

We voelen ons verplicht om mensen terug te betalen die ons een gunst hebben gedaan. Bijvoorbeeld: wanneer obers gratis muntjes bij de rekening geven, stijgt de fooi van klanten met 14%. Dit is het reciprocity bias.

10. Fredkin’s Paradox

Hoe meer twee opties op elkaar lijken, hoe moeilijker het is om tussen de twee te kiezen. Het is vaak makkelijker om te kiezen tussen twee opties die sterk van elkaar verschillen dan tussen twee opties die heel erg op elkaar lijken.

De wereld is complex en nuance is vaak het eerst dat wordt weggesneden bij een shortcut. Blijf nieuwsgierig. Blijf vragen stellen ;-)

--

--

Jef De Busser
Jef De Busser

Written by Jef De Busser

Content expert die houdt van het effect van koffie, de vrijheid van motorfietsen en de rust van strategisch inzicht.